Dodawanie komentarza

Do tematu: Zmarł Stanisław Lem

Zmarł Stanisław Lem

PAP/r.w. | 2006-03-27 07:10:02

W wieku 85 lat zmarł w Krakowie Stanisław Lem, jeden z najpopularniejszych i najbardziej cenionych polskich pisarzy. Łączny nakład jego książek tłumaczonych na 41 języków przekroczył 27 mln egzemplarz. Pisarz zmarł w szpitalu Collegium Medicum UJ, gdzie przebywał od kilku tygodni.

Stanisław Lem urodził się 12 września 1921 roku we Lwowie jako syn lekarza laryngologa. Od 1932 roku był uczniem II Państwowego Gimnazjum im. K. S Szajnochy we Lwowie; w 1939 zdał maturę. Po zajęciu Lwowa przez ZSRR studiował w latach 1940-41 we lwowskim Instytucie Medycznym.

"Byłem tyranem. Norbert Wiener zaczął swoją autobiografię od słów byłem cudownym dzieckiem; ja mógłbym tylko: byłem potworem. A więc potworem, z pewną przesadą może; ale to, że terroryzowałem otoczenie, zwłaszcza jako zupełny malec, jest prawdą. Jadać godziłem się, kiedy ojciec stojąc na stole na przemian otwierał i zamykał parasol (albo znów karmić mnie było można tylko pod stołem)... Nauczyłem się pisać w czwartym roku życia, niemniej nie miałem tą drogą niczego specjalnie rewelacyjnego do zakomunikowania. Pierwszy list, jaki napisałem do ojca, ze Skolego, dokąd pojechałem z matką, był lakoniczny, donosił o samodzielnym wykupkaniu się w prawdziwym wiejskim klozecie z dziurą w desce. Nie donosiłem już, że do tej dziury wrzuciłem wszystkie klucze naszego gospodarza doktora..." - fragment autobiograficznego Wysokiego Zamku.

W czasie okupacji niemieckiej pracował jako pomocnik mechanika i spawacz w garażach niemieckiej firmy zajmującej się odzyskiwaniem surowców. W 1944, po ponownym wkroczeniu do miasta armii sowieckiej, kontynuował studia medyczne.

W 1946 roku, w ramach akcji repatriacyjnej, wyjechał do Krakowa, gdzie podejmuje studia na Wydziale Medycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W latach 1948-1950 pracował jako młodszy asystent w Konwersatorium Naukoznawczym prowadzonym przez doktora Mieczysława Choynowskiego.

Pomimo posiadania absolutorium studiów medycznych, zdecydował się nie przystępować do ostatniej grupy egzaminów, aby uniknąć pracy lekarza wojskowego.

"Wszystkich moich kolegów brano do służby wojskowej, i to nie na rok albo dwa, ale tak, że na zawsze zostawali w wojsku."

Debiutem literackim Lema były opowiadania i wiersze o tematyce okupacyjnej drukowane w 1946 na łamach "Odry", "Kuźnicy", "Żołnierza Polskiego" i "Tygodnika Powszechnego". Jako autor fantastyki debiutował opublikowanymi w "Tygodniku Powszechnym" opowiadaniami Obcy i Dzieje jednego odkrycia. W tym samym roku ukazała się drukowana w odcinkach w "Nowym Świecie Przygód" nowela Człowiek z Marsa. W latach 1946-1948 Lem współpracował z "Tygodnikiem Powszechnym", gdzie publikował wiersze i opowiadania. Jego pierwszą napisaną książką był Szpital przemienienia, który zaczął pisać w 1948 roku, jednakże doczekał się on wydania dopiero w 1955, zaś pierwszą opublikowaną książką Lema byli Astronauci (1951). Jego pierwsze utwory, których dziś autor raczej się wstydzi (zakazał wznawiania), podporządkowane były w większości propagandowemu dydaktyzmowi socjalistycznemu.

Większość z najbardziej znanych utworów Lema (Dzienniki gwiazdowe, Solaris, Powrót z gwiazd, "Summa Technologiae", Niezwyciężony, Cyberiada, Opowieści o pilocie Pirxie, Głos Pana i inne) powstała pod koniec lat 50. i w latach 60. XX wieku. Najczęściej spotykane w twórczości Lema z tego okresu tematy to niemożność porozumienia między ludźmi a naprawdę obcymi cywilizacjami oraz stechnicyzowana przyszłość ludzkości. Drugi z tematów obejmuje też idealne, utopijne społeczeństwa i problem ludzkiej egzystencji w świecie, gdzie niewiele pozostaje do zrobienia ze względu na rozwój technologiczny. Jego obce społeczności to między innymi roje mechanicznych much (w Niezwyciężonym) i Ocean (w Solaris). Problem społeczeństw utopijnych pojawiał się w Pokoju na Ziemi, Wizji lokalnej i, w mniejszym stopniu, w Cyberiadzie.
Napisał też książkę autobiograficzną - Wysoki Zamek, opisującą lwowskie dzieciństwo i młodość.

Utwory Lema ukazały się do tej pory w tłumaczeniach na ponad 40 języków, a najczęściej przekładanym dziełem Lema jest powieść Solaris.


Mikrosłuchawka
+ Dodaj komentarz

Komentarze (1):

Konsternacja

...
~Jan 2006-03-29 06:53:35





Nieprzerwanie od 2004 roku!

PARTNERZY:
Stanisław Michalkiewicz
Nasze kanały RSS:
główny
O NAS:
REKLAMA:
zobacz ofertę