Energia ze źródeł odnawialnych?

Poselskim pracom nad ustawą o wykorzystaniu energii ze źródeł odnawialnych, która ma uruchomić program wykorzystania ogromnych zasobów geotermalnych Polski, towarzyszy wyraźna niechęć ze strony rządu i odmowa wszelkiej współpracy. Jednocześnie rząd, mimo obietnic, nie ma zamiaru przedstawić własnego projektu ustawy. Jeśli nie teraz, przygotujemy ustawę o geotermii w następnej kadencji - zapowiadają posłowie i niezależni eksperci.

Wyraźny brak życzliwości ze strony przedstawiciela rządu towarzyszył pracom podkomisji nad poselskim projektem ustawy o wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii. Jej głównym celem jest wyłączenie zasobów geotermalnych z ustawy Prawo geologiczne i górnicze i przyznanie nad nimi niezbywalnego władztwa gminom. Jednocześnie ustawa zastępuje dotychczasowe koncesje na eksploatację odwiertów, wydawane przez ministra środowiska, zezwoleniami starosty.

Chodzi o to, by ogromne zasoby podziemnych gorących wód mogły być wykorzystane do produkcji ciepła i prądu na rzecz mieszkańców gminy. Państwowe Archiwum Geologiczne miałoby obowiązek przekazać nieodpłatnie samorządom gminnym pełną dokumentację geofizyczną i wiertniczą. Dokonywanie odwiertów i ich eksploatacja pozostawałyby pod nadzorem Urzędu Górniczego.

- Pod Polską znajduje się 6 tys. km kw. wód geotermalnych na głębokości do 3 km. To tyle co dwa Morza Bałtyckie - powiedział prof. Jacek Zimny z Akademii Górniczo-Hutniczej, ekspert sejmowej podkomisji. - Chodzi nam o to, by ustawa przekazała gminom na własność ok. 7 tysięcy istniejących odwiertów, które są obecnie niewykorzystane. Oceniam, że połowa z nich będzie się nadawała do eksploatacji - stwierdził prof. Ryszard Kozłowski z Politechniki Krakowskiej.

Rząd zarzuca m.in. podkomisji, że jej projekt koliduje z Prawem energetycznym oraz że nakłada na samorządy nadmierne obowiązki - chodzi o konieczność sporządzenia przez każdą gminę bilansu energetycznego. Tymczasem taki bilans, wykonany za niewielkie pieniądze, ma już ok. 400 gmin w Polsce.

Mimo serii zarzutów rząd nie przygotował dotychczas własnych propozycji uregulowania gospodarowania zasobami geotermalnymi. Zamiast tego proponuje wprowadzenie w Polsce energetyki jądrowej, co łączy się z niezmiernie kosztownym i szkodliwym dla środowiska składowaniem odpadów.

Skomunalizowanie odwiertów i zakaz ich zbywania stanowiłyby gwarancję, że podziemne zasoby energetyczne będą przynosiły korzyści nie tylko potencjalnym inwestorom, ale także gminom i ich mieszkańcom. Według danych przytoczonych przez prof. Kozłowskiego - wyprodukowanie 1 MW energii w energetyce geotermalnej kosztuje 1,5 mln zł, podczas gdy w energetyce zawodowej - 3 mln USD. Wybudowanie zaś zakładu geotermalnego z dwoma otworami do pobierania i odprowadzania wód kosztuje tyle, co budowa jednego kilometra autostrady. Zdaniem autorów ustawy, geotermia to przyszłość polskiej energetyki, tym bardziej że - jak zaznaczył prof. Zimny - ponad 30 proc. polskich przedsiębiorstw energetyki konwencjonalnej ma ponad 30 lat i - zgodnie z prawem Unii Europejskiej - grozi im zamknięcie z powodu wyeksploatowania.