Sposób na raka

Istnieje nadzieja, że naukowcy z Katolickiego
Uniwersytetu Lubelskiego wykryli skuteczną metodę likwidowania komórek
rakowych bez szkody dla ludzkiego organizmu. Odkryli substancję, która
wprowadzona do komórek rakowych programuje ich samounicestwienie.
Wkrótce wyniki tych badań będą opublikowane w prestiżowym amerykańskim
periodyku poświęconym chorobom nowotworowym - "Cancer Research". Gdyby
to odkrycie zostało potwierdzone w toku dalszych badań, stanowiłoby
przełom w leczeniu tej najgroźniejszej choroby naszych czasów.
Odkrycia dokonali naukowcy z Katedry Biologii Molekularnej KUL pod
przewodnictwem prof. Ryszarda Szyszki, dyrektora Instytutu Ochrony
Środowiska KUL. Profesor Szyszka od 30 lat bada właściwości enzymu
znajdującego się w komórkach rakowych. Badaniami w KUL kieruje od 6
lat. Były one prowadzone we współpracy z naukowcami z Instytutu
Biochemii i Biofizyki PAN i przy wykorzystaniu badań i preparatu prof.
Davida Shugara z Warszawy.
Odkrycie naukowców KUL polega na zastosowaniu specjalnego związku
organicznego hamującego działanie enzymu biorącego udział w procesach
nowotworowych. Do zwalczania komórek rakowych prof. Szyszka zastosował
preparat opracowany w PAN, który następnie kilkakrotnie sam
modyfikował.
Preparat ten w małym stężeniu został najpierw użyty w hodowli komórek
drożdżowych, gdyż mają one wiele wspólnych cech z ludzkimi. Jedną z
nich jest posiadanie enzymu identycznego z tym, który występuje w
komórkach ludzkich, a w największych ilościach w komórkach rakowych. Po
wprowadzeniu preparatu do komórek drożdżowych okazało się, że został w
nich zahamowany proces syntezy białka.
Następnie poddano działaniu preparatu komórki ludzkie.
- Ku naszemu zdziwieniu związek ten podany do komórek nowotworowych
powodował indukcję procesu tzw. programowanej śmierci tych komórek, nie
działając równolegle na komórki prawidłowe - powiedział prof. Szyszka.
Zastosował on związek o nazwie TBBt i TBBz na sztucznie hodowanych
ludzkich komórkach nowotworowych i prawidłowych. Efektem działania
substancji była neutralizacja enzymu odpowiedzialnego za blokowanie
procesu programowanej śmierci komórek nowotworowych i w konsekwencji
ich destrukcja. Aby stwierdzić przydatność preparatu do leczenia ludzi
chorych na raka konieczne jest jednak przeprowadzenie rozległych i
kosztownych badań.
- Musimy teraz sprawdzić, jak ten związek działa nie tylko na jeden
rodzaj komórek, ale na ile jest on szkodliwy i toksyczny dla całego
organizmu - podkreślił prof. Szyszka. - Teraz potrzebne są badania na
zwierzętach hodowlanych, a jeżeli okaże się, że ten związek jest
skuteczny, to wtedy będziemy starali się o badania kliniczne na
ludziach - dodał. - Bez tych badań nie można wyrokować o jego
zastosowaniu w leczeniu choroby nowotworowej - podkreślił profesor.
Aby odkrycie lubelskich naukowców mogło w przyszłości ratować życie
chorym na raka, niezbędne jest powołanie interdyscyplinarnego zespołu
specjalistów z zakresu m.in. onkologii, toksykologii i chemii w celu
dokładnego przeanalizowania wpływu odkrytego związku na inne zdrowe
komórki i organy.
Profesor Szyszka ocenia, że w najoptymistyczniejszym wariancie nowy lek
zwalczający raka będzie mógł służyć ludziom nie wcześniej niż za
5 lat. Warto jednak podjąć to wyzwanie, gdyż wprowadzony niedawno w USA
przeciwnowotworowy lek najnowszej generacji, powodujący również
hamowanie działania enzymu, wykazuje niekorzystne skutki uboczne,
których - jak wynika z dotychczasowych badań - jest pozbawiony preparat
opracowany przez naukowców z KUL.