Szósty zmysł

Zmysł wskazujący nam gdzie znajdują się poszczególne części naszego ciała niekoniecznie jest związany z sygnałami dostarczanymi do mózgu przez palce naszych rąk czy nóg - wykazują najnowsze badania.

Tak zwany szósty zmysł odpowiada za lokalizację części naszego ciała z pominięciem bodźców zewnętrznych. Chodzenie po pokoju z zamkniętymi oczami, dotykanie własnego nosa z pominięciem wzroku - naukowcy dość długo zastanawiali się jak to wszystko działa.

Dotychczas przyjmowano, że za lokalizację części naszego ciała w przestrzeni odpowiedzialne są sensory skórne i mięsnie, które wysyłają zebrane informacje do mózgu, gdzie zostają przetworzone. Australijscy naukowcy wpadli jednak na inne wytłumaczenie tej zagadki...

"To wywoła debatę, ponieważ idea zmysłu pozycyjnego związana dotychczas z sensorami skórnymi jest głęboko zakorzeniona", mówi Timothy Miles, psycholog z Uniwersytetu Adelaide w Australii.

Janet Taylor z Uniwersytetu New South Wales w Sydney wraz z zespołem przeprowadziła badania na rękach wolontariuszy z użyciem specjalistycznego sprzętu badawczego. Poddani badaniom wolontariusze potrafili podać dokładnie miejsce znajdowania się własnej ręki, niezależnie od tego czy przemieszczali ręce sami czy też pomagali im w tym eksperymentatorzy.

Martwa ręka

Sprawa uległa drastycznej zmianie po sparaliżowaniu rąk badanych. W rękach badanych ograniczono przepływ krwi i wstrzyknięto do nich specjalny środek znieczulający. Wolontariusze nie mieli już podstaw sensorycznych do określenia pozycji ręki w przestrzeni.

Mimo sparaliżowania ręki nadal czuli jakby mieli nad nią kontrolę. Próbowali więc nią ruszać - im bardziej się wysilali, tym bardziej wydawało im się, że ją przemieślili, podczas gdy ta w rzeczywistości była zabezpieczona przed poruszeniem. W związku z brakiem informacji ze świata zewnętrznego (wzrok i czucie), znajdujący się w mózgu mechanizm wydawania komend przejął rolę lokalizatora. Wydawane mięśniom polecenia, mimo że do nich nie docierały, były przez mózg interpretowane jako zadania wykonane, a więc jako faktyczny ruch nie mający oparcia w rzeczywistości.

Badania naukowców pomogą zrozumieć dokładniej działanie ludzkiego mózgu sterującego naszym ciałem. Praca pozwoli także na wyjasnienie fenomenu występującego u ludzi, którzy mimo że utracili kończyny nadal czują jakby je posiadali.