Śpiewające wydmy

Fizycy odkryli tajemnicę związaną ze "śpiewającym" piaskiem wydmowym i nagrali jego "osiągnięcia" na płytę CD. Nowa teoria stworzona przez naukowców pozwala na dokładne przewidzenie fal, które będzie emitować poszczególna wydma.

Wydmy piaskowe w różnych miejscach na naszej planecie znane są z notorycznego hałasu, który powstaje podczas ich przemieszczania. Część emituje dźwięki podobne do uderzeń, inne przypominają bębny, galopującego konia, a jeszcze inne mogą tworzyć wrażenie grającej muzyki. Czas obserwacji tychże fal dźwiękowych zazwyczaj nie przekracza granicy 15 minut.

Stephane Douady z francuskiego labolatorium narodowego CNRS wraz z zespołem postanowił przeprowadzić labolatoryjne badania piasku z jednej z marokańskich pustyń, znanych ze śpiewających wydm. Szybko okazało się, że dźwięk powstawał już przy samym przesypywaniu piasku z ręki do ręki. To obaliło dotychczasową teorię, która głosiła, że dźwięk powstaje w skutek rezonansu wnętrza wydmy.

Po miesiącu "śpiewania" piasek zaczął dawać oznaki braku zdolności "twórczych" - przestał "śpiewać".
"Sprawdziliśmy rozmiary i kształty poszczególnych ziarenek piasku pod mikroskopem, żeby sprawdzić, co tak naprawdę jest tego powodem" - mówi Dauady.
Śpiewające ziarnka piasku były okrągłe z gładką otoczką składającą się z silikonu, żelaza i manganu, która utworzyła się na nich w starożytnym oceanie. W przypadku piasku, który nie emitował dźwięków, otoczka ta była zdarta, co wyjaśnia zasadę "śpiewających" wydm - twierdzi Douady.

Fizyk dodaje, że tak naprawdę nie jest jeszcze do końca pewny, jaką rolę ma otoczka na ziarenkach piasku w wytwarzaniu dźwięku. Jedno natomiast jest pewne - otoczka na ziarnkach piasku podczas uderzania w inne z inną częstowliwością wytwarza fale dźwiękowe, które łącząc się z pozostałymi docierają do naszych uszu.

Odkrycie Dauadyiego umożliwia dokładne przewidywanie fal dźwiękowych, które genują poszczególne wydmy, daje także możliwość ich manipulacji przez stosowanie innych ziarenek o innym kształcie.

Czy wkrótce doczekamy się sprzedawanej w milionach płyt muzyki wydmowej?

Więcej:
The song of dunes